Leki to chemia, a gdyby to była fizyka?

 

Dość typowa rozmowa z dość typową pacjentką.

- Czy bierze pani leki tak jak się umawialiśmy?

- Tak, dokładnie.

- Czyli mam pani wypisać receptę na pregabalinę?

- A, nie. Na ten to nie. Ten odstawiłam.

- Acha. Czyli na wenlafaksynę?

- A na ten! Nie to też nie. Tego mam dużo.

- A jak to się stało?

- Brałam o połowę mniej, to mi zostało.

- Mam nadzieje, że przynajmniej lit brała pani normalnie?

- No jasne, że normalnie. Doustnie..

- Niezupełnie o to mi chodziło. Pytam, czy taką dawkę jaką pani zleciłem?

- Prawie…

- To znaczy?

- No miało być dwa raz po dwa, to biorę dwa. Ale bez tych razów…

- Czyli nie bierze pani niczego tak jak się umawialiśmy.

- No na to wychodzi… Kurczę..

- Ale czemu???

- No jak to? Przecież to jest chemia!!!

Jako dziecko dość często wyjeżdżałem na wakacje ze swoim wujkiem, profesorem fizyki (mam dwóch wujków profesorów fizyki – Jerzego Gintera i Tomasza Dietla, jestem z nich dumny, więc wymieniam szczegółowo; ale w tym wypadku chodzi o wujka Jurka). Wujek bardzo lubił, i chyba nadal lubi, pouczające anegdoty. Wiele z nich towarzyszy mi przez życie.

Jedna z tych anegdot dotyczy fundamentalnej różnicy między chemią, fizyką i matematyką.

Chemik, fizyk i matematyk jadą pociągiem na zagraniczną wycieczkę. Gdzieś za granicą pociąg zatrzymuje się w szczerym polu. Pasażerowie wyglądają przez okno i widzą trzy czarne owce, stojące bokiem do pociągu.

- Ciekawy kraj – mówi chemik – mają tu same czarne owce.

- Mówiąc dokładniej – poprawił go fizyk – mają tu przynajmniej trzy czarne owce…

- Co wy opowiadacie – zgasił ich matematyk – mają tu przynajmniej trzy owce czarne przynajmniej z jednej strony!

To oczywiście anegdota o wyższości metody matematycznej nad fizyczną, a fizycznej nad chemiczną. Z tym, że ta wyższość ma polegać wyłącznie na precyzji. Jeśli naszym ideałem jest robienie czegoś wyjątkowo precyzyjnie, to pewnie najlepiej jest to robić matematycznie. Ale przecież może zależeć nam na przykład na szybkości działania. Pal sześć wszystkie inne owce – te są czarne i tyle.

Poza tym jest jeszcze kwestia postrzegania, gdyby w przedziale był poza wspomnianymi uczonym psychiatra, zakładając, że jeszcze go nie wyrzucili przez okno, to zapewne powiedziałby:

- Wydaje się, że wszyscy postrzegacie przynajmniej trzy owce czarne przynajmniej z jednej strony. Czy chcielibyście o tym porozmawiać?

I dostałby w dziób. Być może słusznie. Nie chcę się wypowiadać, jako osoba potencjalnie zainteresowana.

Cały ten wstęp, który zajął mi większość felietonu, ale tak mi się czasem zdarza, był tylko po to, żeby uświadomić Czytelnikom oraz mojej pacjentce (może też jest Czytelniczką?), że chemia nie jest czymś najgroźniejszym, co może się człowiekowi przydarzyć. Gdyby przyjmowane przez nią tabletki były fizyką lub matematyką, a nie daj Boże poezją, która jest wyższą formą matematyki, to dopiero wtedy mogłoby być przykro.

A chemia? No cóż, chemia jest dla ludzi.

Czystą chemią jest niemiecki proszek do prania (polski zresztą też, ale ludzie bardziej poważają niemiecki..), ale jest nią także miód wrzosowy z serca Mazur!! I wcale nie dlatego, że podły pszczelarz oszukiwał, lub nawet został wprowadzony w błąd przez podłe pszczoły…

(Jeszcze jedna anegdota – moja Żona spytała kiedyś pszczelarza z Suwalszczyzny czy jest pewien, że sprzedawany przez niego miód jest lipowy, bo coś taki dziwny. Pszczelarz zamyślił się głęboko i odpowiedział: „Pani, a ja tam wiem na czym te cholery siadali..” Chodziło mu o pszczoły jak sądzę).

Ale miód nie dlatego jest chemią, tylko dlatego, że składa się wyłącznie z możliwych do opisania związków chemicznych. Pszczółki co prawda wyprodukowały go z nektaru, co brzmi na tym etapie niewinnie, ale podstępne kwiatki użyły wyłącznie wody (H2O), azotu (N), tlenu (O2) i słońca. Może coś tam im jeszcze wpadło, ale i to było chemią (a słońce fizyką w tym wypadku).

I z chemii powstała chemia. Miód prawdziwy jest w takim samym stopniu chemiczny jak miód sztuczny, a człowiek jest równie chemiczny jak robot. To nie chemia jest problemem.

Oczywiście nie jest też problemem „sztuczność”, skoro wszystko jest zasadniczo tak samo zbudowane, to robienie takiego rozróżnienia nie ma sensu.

Nie twierdzę wcale, że miód naturalny jest równie dobry jak sztuczny. Ja wolę sztuczny. Ale to jest tylko kwestia gustu, a nie rodzaju budowy!

Leki stosowane w psychiatrii są taka sama chemią jak leki ziołowe, suplementy diety, preparaty homeopatyczne i co tylko można sobie wymyślić. Tak więc chemiczność nie jest sensownym powodem, aby wprowadzać w błąd swojego lekarza i ryzykować własnym zdrowiem. Proszę pani.

---

tagi: fizyka  chemia  lęki 

	lukasz-swiecicki
	28 września 2022 19:57

8     817    7 zaloguj sie by polubić