Czym się nie przejmować część trzecia – zapada mrok

 

Robi się coraz ciemniej. Na dobrą sprawę, to już się chyba nie ma co robić, bo po prostu jest ciemno jak… No, jakby było zupełnie ciemno…

Muszę przyznać, że każdego roku mam szczerą i nieco naiwną nadzieję, że jednak w tym roku się to nie wydarzy. Że po prostu Pan Bóg nie dopuści.

Wiem, że to nie tylko moje zdanie. Moja najstarsza córka, która jest osobą bardzo zdecydowaną, a równocześnie zdarza jej się myśleć nieco katatymicznie (psychiatrzy tak mówią na myślenie życzeniowe..), powiedziała mi kiedyś tonem nieznoszącym sprzeciwu „W tym roku już tego skracania się dnia nie będzie, bo po prostu bym tego nie przeżyła!!”.

Powiedziała to z takim przekonaniem, że przynajmniej tak ciut ciut miałem nadzieję, że to jednak Pan Bóg chcąc nie chcąc wysłucha, no i dzień się nie skróci. Pan Bóg mi zaimponował – nie posłuchał! Jeszcze raz się okazało, że jest ode mnie silniejszy.

O Bogu przecież mówił Jan jako o „światłości, która w ciemności świeci”. Więc Bogu bliska jest cała ta historia z nocą. A przecież nie zlikwidował ciemności, nie zmienił nocy w dzień, a jedynie „w ciemności świeci”. Między nami mówiąc świecenie w jasności wygląda znacznie mniej poważnie..

Rozumiem, że na tym etapie mojego wywodu przekonałem już wszystkich, o ile w ogóle jacyś nieprzekonani byli!!, że światło jest bardzo w porządku, a ciemność nie jest. Coś tu się jednak nie zgadza – sądząc z tytułu można przyjąć, iż uważam, że właśnie nie warto się przejmować ciemnością. Czyli jak nie warto, skoro warto??

No właśnie moim zdaniem wcale nie warto. Wyjaśnienia tego stanowiska mogą być różne.

Ksiądz Andrzej, występujący w moich felietonach jako specjalista od teologii, cytował ostatnio na swoim koncie FB nieznaną mi dotąd specjalnie Flannery O’Connor „zło nie jest po prostu problemem do rozwiązania, lecz tajemnicą do ścierpienia”. Jeśli uznamy, że ciemność oznacza zło, to O’Connor wydaje się wskazywać, że nie jest to problem do rozwiązania poprzez oświetlenie, a raczej tajemnica, której istnienie powinniśmy uczyć się znosić..

Idąc jednak dziś rano z Borysem przez pogrążoną w ciemnej szarości Cytadelę (w zasadzie nie da się robić dobrych zdjęć telefonem – nie ma dobrego oświetlenia!) myślałem o czymś innym.

Światło jest rodzajem energii. Fotony światła padają na siatkówkę i uruchamiają cały szereg reakcji, prowadzących ostatecznie do określonych zmian w zakresie głównego zegara biologicznego znajdującego się w jądrze nadskrzyżowaniowym. Już ponad 20 lat temu Partonen stwierdził, że pod wpływem pola magnetycznego powiększają się komórki szyszynki. Ale dzieje się tak jedynie wiosną, kiedy światła jest coraz więcej, a nie jesienią, kiedy swiatła jest coraz mniej.

Kilka lat temu moja ówczesna doktorantka, dr Dominiak, z moim niewielkim udziałem, badała wpływ ilości światła słonecznego na częstość przyjęć do szpitala psychiatrycznego z powodu depresji. Okazało się, że ten wpływ jest różny w zależności od płci.

U mężczyzn oraz u kobiet po menopauzie mniejsza ilość światła oznaczała większą częstość hospitalizacji z powodu depresji, jednak u młodszych kobiet było odwrotnie! Im więcej było światła – tym częściej pacjentki trafiały do szpitala!

Nie znaleźliśmy wówczas wyjaśnienia tego zjawiska. Nawiasem mówiąc badania naukowe nie są stworzone do znajdowania przyczyn, ale raczej do stwierdzania prawidłowości. Kierunek związków skutkowo-przyczynowych jest niezwykle trudny do zbadania. Innymi słowy – czasem da się powiedzieć, że jest to i tamto, ale czy to jest z powodu tamtego, czy tamto z powodu tego – to już zupełnie inna bajka…

Mam jednak swoją nieśmiałą hipotezę na temat związku między płcią, światłem i depresją. Trzeba wziąć pod uwagę, że sztuczne światło jest powszechnie dostępne od około 100 lat. Niemal cała historia ludzkości to ciemność w domu (łuczywo czy świeczka to natężenie światła ok. 15 luksów; w ogrodzie, w słoneczny dzień może być nawet 25000! Dwadzieścia pięć tysięcy!!). To pierwszy punkt rozumowania.

Punkt drugi – co do zasady młode kobiety siedzą w domu i zajmują się dziećmi. Mężczyźni i kobiety, które już nie rodzą i dzieci odchowały latają i szukają jedzenia, walczą, polują, kiedy trzeba uciekają – ale przecież nie po domu!!! Czyli młode kobiety muszą być ożywione i energiczne w ciemności, żeby im nie pouciekały dzieciaki. Mężczyźni i starsze panie musza być ożywieni na zewnątrz, żeby ich szablozęby tygrys nie dopadł! Zgadza się? Dla mnie – i owszem. Nie mam pojęcia czy to jest prawda, ale tak mi wychodzi.

Co z tego wynika jeśli chodzi o martwienie się ciemnością?

Ciemność nie jest wrogiem światła. Ciemność jest brakiem światła. Jest pasywnym niedoborem. Nie atakuje. Ciemność powoduje wyłączenie energetyzowania, a więc pozwala odpocząć. Wręcz umożliwia odpoczynek, po to, żeby można było później ożyć w świetle. Brak odpoczynku powoduje wyczerpanie.

Dochodzimy z Borysem do miejsca, gdzie kiedyś znajdował się pomnik trzech zapomnianych komunistycznych bojówkarzy (Rutkowskiego, Kniewskiego i Hibnera), którzy 17 lipca 1925 roku (w samym środku lata…) zabili policjanta Witmana i przechodzącego w okolicach Chmielnej studenta Kempnera.

Mój zegarek mówi „12 minut 44 sekundy”. A jeszcze dwa miesiące temu w tym samym miejscu było 11 minut i 23 sekundy… wolniej idę. Wlekę się. Światło nie dotarło. Odpoczywam. Zasypiam.

Nie buntuję się. Nie sprzeciwiam. Próbuję ścierpieć tajemnicę mroku.

A Borys się ze mnie śmieje… To jest bydlę bez wyobraźni..

---

tagi: depresja  światło  ciemność 

	lukasz-swiecicki
	18 listopada 2022 18:50

15     1055    4 zaloguj sie by polubić